γράφει η Ναταλί Φουντουκάκη
«Οι
σοφοί άνθρωποι μαθαίνουν πολλά από τους εχθρούς τους», Αριστοφάνης
Από
την αρχαιότητα μέχρι και σήμερα και σε όλα τα φιλοσοφικά ρεύματα ουδείς έχει
αμφισβητήσει το Νόμο των Αντιθέτων. Η χαρά και η λύπη στην αρχαία Ελλάδα
συνθέτουν τη «χαρμολύπη» και στην Ανατολική κοσμοθεωρία η ολοκλήρωση
συντελείται με την ένωση του Γιν και του
Γιάνγκ. Η πολυπόθητη ισορροπία κατακτάται ακριβώς στην εναρμόνιση των αντιθέτων
∙ στο συμπλήρωμα του ενός από το άλλο. Οι φίλοι και οι εχθροί είναι δυο
αντίθετες έννοιες, αλλά στην πραγματική ζωή θα μπορούσαμε ποτέ να τους βλέπουμε
και να τους αντιμετωπίζουμε το ίδιο;
Η πρώτη αυθόρμητη απάντηση που έρχεται στο
νου μας είναι: όχι βέβαια! Πώς είναι δυνατόν..; Φίλος είναι εκείνος που μας
νοιάζεται, που θέλει το καλό μας. Εχθρός είναι κάποιος που μάς βλάπτει, μάς
εποφθαλμιά, χαίρεται με την ήττα μας. Αν όμως κατορθώσουμε να
αποστασιοποιηθούμε από τα στερεότυπα και τις γενικεύσεις, τότε θα μπορέσουμε να
δούμε και να εξετάσουμε και τις δικές μας
συμπεριφορές και αντιδράσεις μέσα στο όλο σύστημα των αλληλεπιδράσεων. Για παράδειγμα, ποιο ήταν το αδύναμο σημείο
μας, που έδωσε την ευκαιρία στον εχθρό μας να το χρησιμοποιήσει εις βάρος μας;
Ποιες ικανότητες και ποια στοιχεία του χαρακτήρα μας επιστρατεύσαμε, για να
ανταπεξέλθουμε στη δυσκολία που μας προξένησε; Ποια άσχημα συναισθήματά μας
ανέσυρε και πώς μπορέσαμε να τα διαχειριστούμε, ώστε να μην καταρρεύσουμε; Το
αποτέλεσμα της σύγκρουσης ή της αντιπαράθεσης ήταν ευνοϊκό για εμάς και εάν
όχι, τι θα μπορούσαμε να μάθουμε μέσα από αυτό; Ο «εχθρός» μάς βγάζει από τη
Ζώνη της Άνεσής μας, γίνεται ο καθρέφτης των αδυναμιών μας και μάς αναγκάζει να
δράσουμε ∙ εδώ και τώρα! Μας βγάζει από την πεπατημένη, μας προκαλεί να
ανασυνταχθούμε, κλονίζει τη σταθερότητά μας και μας παρακινεί να βρούμε δύναμη
και τρόπο να νικήσουμε, μέσω της δικής μας αλλαγής. Κάθε συγκρουσιακή φάση της
ζωής μας αποτελεί και μια δοκιμασία αυτοελέγχου, επανεξέτασης των πεποιθήσεών
μας, αντιληπτικής και συναισθηματικής εξέλιξής μας. Από αυτήν την οπτική γωνία
ίσως να οφείλουμε ευγνωμοσύνη σε εκείνους, που σε κάποια δεδομένη στιγμή της
ζωής μας θεωρήσαμε «εχθρούς», αφού χάρη σε αυτούς ανεβήκαμε κάποια σκαλοπάτια
στην πορεία της προσωπικής μας ολοκλήρωσης.
«Είδατε
ποτέ τον κέδρο να κρύβεται από τον άνεμο; Ο άνεμος τον κουνάει και τον
δυναμώνει. Θα γίνει σοφός, εκείνος που καταφέρνει απ’ το κακό να βγάζει το
καλό», Αντουάν ντε Σαιντ-Εξυπερύ.
Επόμενο
άρθρο: « Προτεραιότητες. Η σημασία τους στη ζωή μας»
e-mail:
nfountoukaki@gmail.com
